Τα αντισυλληπτικά είναι ορμονικά σκευάσματα, τα οποία χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο για την αποφυγή μιας εγκυμοσύνης. Άλλοι λόγοι που χρησιμοποιούνται είναι για την αντιμετώπιση της ακμής, των πολυκυστικών ωοθηκών, του προεμμηνορυσιακού συνδρόμου, της αμηνόρροιας.
Έχουν 99% αποτελεσματικότητα στην αντισύλληψη, με το προφυλακτικό να έρχεται δεύτερο με 98%. Με τη διαφορά, όμως, ότι τα αντισυλληπτικά δεν παρέχουν καμία προστασία απέναντι στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Πώς λειτουργούν:
Ο γυναικείος οργανισμός, μόλις μειωθούν τα επίπεδα των οιστρογόνων στο αίμα, προάγει την παραγωγή της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης (FSH) και της ωχρινοτρόπου ορμόνης (LH). Αυτές οδηγούν σε παραγωγή 15-20 ωοθυλακίων. Τα ωοθυλάκια, λόγω της FSH, ωριμάζουν σταδιακά και παράγουν οιστρογόνα. Όταν επιτευχθεί ένα επίπεδο οιστρογόνων, σταματάει να παράγεται η FSH και η LH φτάνει στην αιχμή της (στο μέσο του εμμηνορυσιακού κύκλου). Τότε έχουμε την ωοθυλακιορρηξία, δηλαδή «σπάει» ένα ώριμο ωοθυλάκιο και απελευθερώνεται ένα ωάριο και τα υπόλοιπα ωοθυλάκια καταστρέφονται. Σε αυτήν τη φάση, αν υπάρξει σεξουαλική επαφή μπορεί να έχουμε μια πιθανή σύλληψη.
Τα αντισυλληπτικά δισκία περιέχουν ένα συνδυασμό οιστρογόνου και προγεσταγόνου. Υπάρχουν σκευάσματα με σταθερή περιεκτικότητα ορμονών (μονοφασικά) και με μεταβαλλόμενη περιεκτικότητα που μιμείται τα ενδογενή επίπεδα ορμονών (διφασικά ή τριφασικά). Έτσι, παρέχουν στον οργανισμό, καθημερινά, κάποιες ποσότητες ορμονών, προκειμένου να μην αντιλαμβάνεται καμία μείωση στα ενδογενή επίπεδα οιστρογόνων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αναστέλλονται η έκκριση της FSH και της LH και κατ΄ επέκταση η ωοθυλακιορρηξία και η παραγωγή ενός ώριμου ωαρίου. Τα αντισυλληπτικά, επίσης, μεταβάλλουν την τραχηλική βλέννα, έτσι ώστε το σπέρμα να μην μπορεί εύκολα να περάσει και μειώνουν τόσο την υποδεκτικότητα του ενδομητρίου, όσο και την κινητικότητα των σαλπιγγών. Έτσι, εμποδίζεται ακόμη περισσότερο μια εγκυμοσύνη.
Για να λειτουργήσει η αντισύλληψη, πρέπει η λήψη των δισκίων να γίνεται καθημερινά και σε σταθερή ώρα. Τα περισσότερα σκευάσματα περιέχουν 21 δισκία. Η ενδιαφερόμενη κοπέλα λαμβάνει ένα δισκίο ξεκινώντας την πρώτη ημέρα της περιόδου της, για 21 ημέρες με τον τρόπο που περιγράφεται στην εκάστοτε συσκευασία και κάνει διακοπή για 7 ημέρες. Μόλις γίνει η διακοπή, επέρχεται η έμμηνος ρύση. Την 8η ημέρα ξεκινάει πάλι να λαμβάνει τα δισκία, είτε συνεχίζεται η αιμορραγία, είτε όχι.
Σε περίπτωση που ξεχαστεί η λήψη ενός χαπιού, είναι απαραίτητη η επικοινωνία με το γυναικολόγο. Σε γενικές γραμμές, πρέπει να γίνει λήψη του ξεχασμένου χαπιού, όσο το δυνατόν πιο άμεσα, ακόμη και αν πλησιάζει χρονικά η λήψη του επόμενου χαπιού και να ληφθεί για 7 ημέρες επιπλέον μέθοδος αντισύλληψης (χρήση προφυλακτικού).
Πότε αντενδείκνυνται τα αντισυλληπτικά:
Όταν ο γυναικολόγος συστήσει τη λήψη αντισυλληπτικών, πρέπει πρώτα να συμπληρωθεί το ιατρικό προφίλ της ασθενούς. Με άλλα λόγια, η ασθενής θα κάνει μία εξέταση χρόνου πήξης και ροής του αίματος, σακχάρου, LDL χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων, έναν έλεγχο αρτηριακής πίεσης και μία καρδιολογική εξέταση. Στην περίπτωση που υπάρχει:
Θρόμβωση ή ιστορικό θρομβώσεως
θρομβοφιλία
καρδιοπάθεια
σακχαρώδης διαβήτης II ή νεανικός διαβήτης
υπερλιπιδαιμία
ηπατοπάθεια
ημικρανίες
Τότε αντενδείκνυται η λήψη αντισυλληπτικών, γιατί τα παραπάνω αποτελούν προδιαθεσικούς παράγοντες για την εμφάνιση θρόμβωσης.
Σε περίπτωση που, ενώ χορηγούνται τα αντισυλληπτικά, εμφανιστεί αιφνίδιο άλγος στο θώρακα, κνησμός σε όλο το σώμα, δύσπνοια, σφοδρή και παρατεταμένη κεφαλαλγία ή οξύς πόνος στο επιγάστριο, πρέπει να γίνει άμεση διακοπή των αντισυλληπτικών.
Περί καρκίνου:
Τα αντισυλληπτικά φημολογούνται ότι σχετίζονται με την εμφάνιση καρκίνου. Κάτι τέτοιο, όμως, είναι υπό αμφισβήτηση. Πιο συγκεκριμένα, η αναστολή της ωορρηξίας από τα αντισυλληπτικά μειώνουν την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου των ωοθηκών. Η κατασταλτική επίδρασή τους στο ενδομήτριο, εμποδίζει την ανάπτυξη καρκίνου του ενδομητρίου. Σχετικά με τον καρκίνο του μαστού, η επίδραση των αντισυλληπτικών στην πιθανότητα εμφάνισής του δεν ξεκαθαρίζεται. Οι περισσότερες μελέτες συγκλίνουν στο ότι τα αντισυλληπτικά επιταχύνουν την εμφάνιση ενός καρκίνου του μαστού, που ούτως ή άλλως θα ερχόταν. Όμως, χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση σε αυτόν τον τομέα. Σε σχέση με τον καρκίνο του παχέος εντέρου τα αντισυλληπτικά δρουν προστατευτικά, ενώ δεν έχουν καμία επίδραση στην εμφάνιση καρκίνου του ήπατος.
Παρενέργειες:
Οι σοβαρές παρενέργειες των αντισυλληπτικών σχετίζονται με τη θρόμβωση και τα καρδιαγγειακά προβλήματα. O κίνδυνος αυξάνεται με την ποσότητα του οιστρογόνου, την ηλικία, το κάπνισμα και τους προδιαθεσικούς παράγοντες που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι η παροδική κατακράτηση υγρών, ναυτία, έμετοι, κεφαλαλγία, μαστωδυνία, αιμορραγίες εκ διαφυγής, αύξηση τραχηλικών εκκριμάτων, αύξηση του μεγέθους των ινομυωμάτων, καταθλιπτική διάθεση, διαταραχές της libido, διαταραχές ηπατικής λειτουργίας, εξανθήματα, λιπαρότητα δέρματος, φωτοευαισθησία, χλόασμα. Για την αποφυγή των τελευταίων, είναι πολύ σημαντική η αποφυγή του ήλιου και η χρήση αντηλιακού, όσο καιρό γίνεται λήψη αντισυλληπτικών, ακόμη και τις ημέρες χωρίς ηλιοφάνεια.
Τα αντισυλληπτικά πρέπει να χορηγούνται κατόπιν ιατρικής συμβουλής. Όταν έχουν προηγηθεί οι απαραίτητες εξετάσεις και τηρείται ο σωστός τρόπος χρήσης, τότε τα αντισυλληπτικά μπορούν να γίνουν φίλος της γυναίκας και να βελτιώσουν πολύ την ποιότητα ζωής της.
Πηγή: simygeias.gr
