«Νιώθω τα μάτια μου κουρασμένα», είναι το συνηθέστερο «παράπονο» που ακούγεται στη διάρκεια μιας οφθαλμολογικής εξέτασης. Φταίει η κούραση στη δουλειά, ο καπνός από τα τσιγάρα, ο αέρας των κλιματιστικών, ο ανεπαρκής ή ακατάλληλος φωτισμός, η πολύωρη ενασχόληση με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή μήπως η ρύπανση του περιβάλλοντος;
Ένα κουρασμένο βλέμμα, δεν το θέλει κανείς. Όχι μόνο γιατί είναι ενοχλητικό (συνοδεύεται από φαγούρα, αίσθημα ξένου σώματος στο μάτι, τσούξιμο), αλλά και γιατί επηρεάζει την εμφάνισή μας. Απλώς φανταστείτε να έχετε εργαστεί ώρες στον υπολογιστή και να εμφανίζεστε σε μία σημαντική επαγγελματική συνάντηση με κόκκινα και λίγο πρησμένα μάτια, δηλαδή με την εικόνα κάποιου που έχει ξενυχτήσει... διασκεδάζοντας!
Ποιες είναι όμως οι κύριες αιτίες «κούρασης» των ματιών μας, που είναι γνωστή ως κοπιωπία; Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να αποκλειστεί, είναι η ύπαρξη κάποιας διαθλαστικής ανωμαλίας των ματιών. Η ύπαρξη διαθλαστικού σφάλματος (υπερμετρωπία, μυωπία, αστιγματισμός, πρεσβυωπία) είναι από τους κυριότερους λόγους κούρασης των ματιών. Οι φωτεινές ακτίνες, εισερχόμενες σε ένα μάτι με διαθλαστικό πρόβλημα (μυωπία, υπερμετρωπία) δεν εστιάζονται ακριβώς πάνω στην ωχρά κηλίδα, αλλά μπροστά ή πίσω από αυτήν. Αν υπάρχει αστιγματισμός, η εστίαση δεν είναι σε ένα σημείο, αλλά σε πολλά, ασαφοποιώντας την εικόνα που βλέπουμε, κουράζοντας κατά συνέπεια τα μάτια. Η πρεσβυωπία, αν δεν είναι επαρκώς διορθωμένη, μπορεί να προκαλέσει κούραση και βάρος στα μάτια. Η δεύτερη συχνότερη αιτία των συμπτωμάτων που προαναφέραμε, είναι η ξηροφθαλμία ή η βλεφαρίτιδα, που διαταράσσουν τη λίπανση των ματιών.
Τέλος, η πολύωρη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, είτε λόγω διασκέδασης, είτε λόγω επαγγέλματος, μπορεί από μόνη της να αποτελέσει αιτία κούρασης των ματιών. Η συνεχής εστίαση σε μία οθόνη υπολογιστή και η προσπάθεια που καταβάλλουμε για να είμαστε συγκεντρωμένοι σε αυτό που κάνουμε, έχει σαν αποτέλεσμα να μειώνεται ο ρυθμός ανοιγοκλεισίματος των βλεφάρων και κατά συνέπεια να στεγνώνουν τα μάτια πιο γρήγορα. Η συχνότητα βλεφαρισμού (blinking rate) υπό φυσιολογικές συνθήκες (όταν δηλαδή η προσοχή μας δεν είναι εστιασμένη σε μία δραστηριότητα) είναι 10-15 φορές/λεπτό, ενώ κατά τη διάρκεια της χρήσης υπολογιστή είναι 5 φορές/λεπτό. Γι’ αυτό θα πρέπει να φροντίζουμε να ανοιγοκλείνουμε συχνά τα μάτια μας, όταν δουλεύουμε στον υπολογιστή. Αν οι ενοχλήσεις είναι επίμονες και μας ταλαιπωρούν, θα πρέπει να επισκεφθούμε οφθαλμίατρο.
Πρόληψη
• Χρησιμοποιείτε γυαλιά με τη σωστή διάθλαση, αλλά και γυαλιά για ενδιάμεση απόσταση, αν έχετε πρεσβυωπία. Ένα συχνό λάθος που γίνεται, είναι η χρήση γυαλιών πρεσβυωπίας (δηλαδή γυαλιών για κοντινή απόσταση 33-35 cm) στον υπολογιστή, όπου η απόσταση εργασίας είναι η ενδιάμεση, δηλαδή 40-45 cm.
• Αν χρησιμοποιείτε φακούς επαφής, προτιμήστε στον υπολογιστή να φοράτε τα γυαλιά σας.
• Κάνετε συχνά διαλείμματα, κατά τη διάρκεια της εργασίας σας, αν χρησιμοποιείτε για πολλές ώρες υπολογιστή. Αρκεί ένα διάλειμμα ολίγων λεπτών για να επανέλθει στο φυσιολογικό ο ρυθμός ανοιγοκλεισίματος των βλεφάρων και τα μάτια να ενυδατωθούν.
• Η οθόνη του υπολογιστή δεν θα πρέπει να ξεπερνά το ύψος του κεφαλιού σας. Όταν κοιτάμε πιο ψηλά, αυξάνεται το ύψος της βλεφαρικής σχισμής και τα δάκρυά μας εξατμίζονται πιο γρήγορα, ενώ όταν κοιτάμε πιο χαμηλά μειώνεται το ύψος της βλεφαρικής σχισμής και τα δάκρυά μας δεν εξατμίζονται, καθυστερώντας την εμφάνιση συμπτωμάτων, όπως το τσούξιμο ή το κάψιμο.
• Χρησιμοποιήστε επαρκή φωτισμό στο περιβάλλον εργασίας. Το φως είναι καλό να κατανέμεται ομοιόμορφα στον χώρο όπου εργάζεστε. Οι μεγάλες αντιθέσεις θα κουράσουν τα μάτια σας.
• Χρησιμοποιείτε κολλύριο με τεχνητά δάκρυα, κατά τη διάρκεια πολύωρης εργασίας. Θα βοηθήσει τα μάτια σας να μην στεγνώσουν από το μειωμένο ή ατελές blinking.
• Σκεφθείτε αν έχει περάσει πολύς καιρός από την τελευταία φορά που ελέγξατε την όρασή σας και ελέγξτε τα γυαλιά σας, εάν φοράτε. Είναι φυσιολογικό να παρατηρούνται μεταβολές στην όραση με το πέρασμα του χρόνου.
• Καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε Ω-3 και Ω-6 λιπαρά οξέα. Βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία της δακρυϊκής στιβάδας, επιφέροντας βελτίωση, τόσο στην ποσότητα, όσο και στην ποιότητα των δακρύων που φυσιολογικά παράγει ο οργανισμός. Η πρόσληψή τους μπορεί να γίνει είτε μέσω της διατροφής, είτε μέσω συμπληρωμάτων διατροφής.
• Χρησιμοποιείτε συμπληρώματα λουτεΐνης και ζεαξανθίνης. Αποτελούν το κύριο συστατικό της ωχράς κηλίδας (είναι το σημείο όπου εστιάζεται το φως όταν εισέρχεται στον οφθαλμό). Στους ασθενείς που πάσχουν από νοσήματα της ωχράς κηλίδας και άρα έχουν έντονα συμπτώματα κουρασμένων ματιών, συνιστάται, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντος ιατρού, η χορήγηση συμπληρωμάτων διατροφής που περιέχουν β-καροτενοειδή.
Τα κύρια συμπτώματα
Το κάψιμο, το τσούξιμο, η αίσθηση ξένου σώματος, η φαγούρα, η θόλωση της όρασης, είναι οι ενοχλήσεις που αναφέρουν οι ασθενείς που νιώθουν τα μάτια τους κουρασμένα. Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται κυρίως στο τέλος της ημέρας, αλλά πιο συχνά προς το τέλος της καθημερινής επαγγελματικής δραστηριότητας. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι, τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν τις αργίες και τα Σαββατοκύριακα, επειδή δεν υπάρχει η καθημερινή επαγγελματική ενασχόληση με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Κουρασμένα μάτια εμφανίζουν με μεγαλύτερη συχνότητα οι υπάλληλοι γραφείου, αλλά και οι μαθητές, κυρίως σε περιόδους εξετάσεων. Με συμπτώματα κουρασμένων ματιών, οδηγούνται συχνά στον οφθαλμίατρο και οι επαγγελματίες οδηγοί- ιδίως εκείνοι που εργάζονται τη νύχτα.
Πηγή: healthyme.gr
