Xοληστερόλη: Kαλή ή κακή;

Xοληστερόλη: Kαλή ή κακή;

Διαβάζουμε πως είναι απαραίτητη, αλλά και επικίνδυνη. Τι γίνεται όμως όταν οι δείκτες δείχνουν αυξημένη χοληστερόλη; Σημαίνει ότι πρέπει να κάνουμε εξαντλητικές δίαιτες ή να πίνουμε φάρμακα εφ’ όρου ζωής; Είναι σωστό και χρήσιμο να μετράμε τη χοληστερόλη μας ασταμάτητα;

Η χοληστερόλη, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι σημαντικό λιπώδες συστατικό των μεμβρανών όλων των κυττάρων, το οποίο παράγεται κυρίως από το ήπαρ.

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι χοληστερόλης, η HDL και η LDL χοληστερόλη ή όπως συνηθίζεται να λέγεται, η «καλή» και η «κακή» χοληστερόλη. Τα υψηλά επίπεδα της καλής χοληστερόλης (HDL) ωφελούν τον οργανισμό, ενώ τα υψηλά επίπεδα της κακής (LDL) χοληστερόλης είναι επιβλαβή για τον οργανισμό, καθώς αποτελούν παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση, κυρίως, καρδιαγγειακών νοσημάτων. Οι δύο τύποι χοληστερόλης εξετάζονται αναλογικά και θα πρέπει να υπάρχουν αυξημένα επίπεδα «καλής» και μειωμένα επίπεδα «κακής» χοληστερόλης, προκειμένου η τιμή του λόγου της LDL/HDL χοληστερόλη να μην ξεπερνά το 5. Για παράδειγμα, έστω ότι δυο άτομα έχουν 250mg/dl «κακή» χοληστερόλη, αλλά ο ένας έχει «καλή» χοληστερόλη 27mg/dl και ο άλλος 63mg/dl. Αυτό σημαίνει ότι η τιμή του κλάσματος είναι 9,26 για τον πρώτο και 3,97 για τον δεύτερο. Ο πρώτος πρέπει να κάνει βήματα για να αυξήσει την καλή του χοληστερόλη, παρά το γεγονός ότι και οι δυο έχουν την ίδια LDL χοληστερόλη.

Γιατί έχω αυξημένη  «κακή» χοληστερόλη;

Πολλοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα του κάθε ατόμου. Μερικούς από αυτούς μπορούμε να τους ελέγξουμε και άλλους όχι. Ανάμεσα σε αυτούς που μπορούμε να ελέγξουμε, είναι η διατροφή και, γενικότερα, ο τρόπος ζωής, ενώ ο βασικότερος από τους παράγοντες που αδυνατούμε να θέσουμε υπό έλεγχο είναι, φυσικά, η κληρονομικότητα.

Το τι τρώμε είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν είναι όλα τα ζωικά παράγωγα επιβλαβή- όπως πιστεύουν οι περισσότεροι. Ορισμένα τρόφιμα περιέχουν λίπη που βελτιώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης. Στην αύξηση των επιπέδων της LDL και στη μείωση των επιπέδων της HDL, αυξάνοντας το συνολικό επίπεδο χοληστερόλης στο αίμα μας, συμβάλλουν τα παραπανίσια κιλά. Στα παραπάνω, θα πρέπει να προστεθεί και η έλλειψη της άσκησης, που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους. Η τακτική άσκηση μπορεί να μας βοηθήσει να χάσουμε βάρος και να βελτιώσουμε τα επίπεδα της LDL και της HDL χοληστερόλης μας.

Είναι αρκετά σημαντικό, επίσης, να γνωρίζουμε ότι το φύλο και η ηλικία κάθε ατόμου διαδραματίζουν αρκετά σημαντικό ρόλο στο ζήτημα της χοληστερόλης. Στην εφηβεία, οι άνδρες έχουν χαμηλότερα επίπεδα HDL χοληστερόλης από τις γυναίκες. Οι νεότερες γυναίκες έχουν, με τη σειρά τους, χαμηλότερα επίπεδα LDL χοληστερόλης από τους άνδρες. Όμως, μετά την ηλικία των 55, τα επίπεδα της κακής χοληστερίνης αυξάνουν και στις γυναίκες, με αποτέλεσμα να φτάνουν ή και να ξεπερνούν εκείνα των ανδρών.

 Μήπως είναι κληρονομική;

Η κληρονομικότητα δεν είναι πολύ συχνό φαινόμενο, όμως υπάρχει και -σε κάποιες περιπτώσεις- μπορεί να θεωρηθεί έως και επικίνδυνη για τον οργανισμό. Η πλέον ακραία μορφή κληρονομικότητας, στο θέμα της χοληστερόλης, είναι η επονομαζόμενη οικογενειακή υπερχοληστερολαιμία, η οποία χαρακτηρίζεται από ψηλή συγκέντρωση χοληστερόλης στο αίμα, που μεταδίδεται με κληρονομικό τρόπο. Η συχνότερη μορφή της οικογενειακής υπερχοληστερολαιμίας, στην οποία εμπλέκεται μόνο ένα γονίδιο, υπάρχει σε 1 άνθρωπο ανά 500. Υπάρχουν πολύ σοβαρότερες αλλά σπανιότερες μορφές της πάθησης, στις οποίες εμπλέκονται δύο παθολογικά γονίδια. Η πάθηση είναι η σημαντικότερη από τις γνωστές αιτίες πρόωρης καρδιακής προσβολής και συνοδεύεται από υψηλά ποσοστά θανάτων. Αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου λόγω καρδιακής προσβολής πριν από την ηλικία των 50 ετών, κατά 20 - 39 φορές σε σύγκριση με ανθρώπους που δεν έχουν οικογενειακή υπερχοληστερολαιμία.

Πρόληψη και αντιμετώπιση

Επειδή η πρόληψη είναι σαφώς προτιμότερη της θεραπείας, το σημαντικότερο είναι να φροντίζουμε το σώμα μας όσο το δυνατόν καλύτερα. Το δίπτυχο της επιτυχίας συνοψίζεται στη φράση «άσκηση και σωστή διατροφή». Μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και τροφές που αυξάνουν την καλή χοληστερόλη ή που δεν οδηγούν στην αύξηση της «κακής» χοληστερόλης, μπορεί να αποτελέσει τον κατεξοχήν ιδανικό σύμμαχο στην προσπάθειά μας να παραμένουμε υγιείς. Όταν η σωστή διατροφή συνδυασθεί με ήπια, συστηματική άσκηση, ανάλογη με τις αντοχές αλλά και την ηλικία του κάθε ατόμου, τα αποτελέσματα θα είναι σίγουρα πολύ κοντά στο επιθυμητό.

Οι προσπάθειες αντιμετώπισης της κακής χοληστερόλης δεν πρέπει να περιορίζονται στην άσκοπη λήψη φαρμάκων. Η πρώτη γραμμή άμυνάς μας απέναντι στον ύπουλο και σιωπηλό αυτό εχθρό, θα πρέπει να ξεκινά με φυσικό τρόπο και με πίστη στις δυνατότητές μας. Η κατάρτιση ενός προγράμματος ορθής διατροφής, αλλά και η συστηματική διαλειμματική προπόνηση είναι απαραίτητα συστατικά μιας επιτυχημένης προσπάθειας ενάντια στη χοληστερόλη.

Έτσι, η μείωση της πρόσληψης κορεσμένων λιπαρών, η μείωση των θερμίδων καθώς και η μείωση κατανάλωσης τροφίμων πλούσιων σε χοληστερίνη αρκούν κατ’ αρχήν για να ξεκινήσουμε μια σοβαρή προσπάθεια ενάντια στον «εχθρό» της χοληστερόλης. Επιπλέον, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν τρόφιμα τα οποία περιέχουν μηδενικές ποσότητες χοληστερόλης, όπως οι τροφές φυτικής προέλευσης. Πιο συγκεκριμένα, τα λαχανικά, τα φρούτα, οι ξηροί καρποί, τα όσπρια, τα αμυλούχα προϊόντα περιέχουν μηδενική ποσότητα χοληστερίνης. Μηδενική χοληστερίνη περιέχει επίσης το ασπράδι του αυγού.

Στην προσπάθεια των ατόμων που έχουν ανεβασμένα επίπεδα χοληστερόλης να την αντιμετωπίσουν... φυσικά, σύμμαχοι γίνονται και τα συμπληρώματα διατροφής, που παρασκευάζονται από φυσικά συστατικά, προσφέροντας στήριξη στην προσπάθειά μας. Τα συμπληρώματα αυτά μπορούν να δράσουν φυσικά και επικουρικά στην όποια φαρμακευτική αγωγή.

Πηγή: healthyme.gr